January 2023

Chirewauwandu (quantitative)

By |2022-09-15T12:45:26+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes|

notebook_3

Chirewauwandu (Quantitave)

Chirewauwandu inzwi rinotsanangura zveuzhinji kana zvekushomeka kwechinhu kana zvinhu. Sokuti:

mbudzi dzose (mbudzi zhinji, dzakawanda, pasina kana yasarira)

manzwi ako omene (manzwi ako asina kuwedzerwa)

Maumbirwo echirewauwandu

Chirewauwandu chinoumbwa sezvizvi:

chivakashure/chiwedzera chechirewauwandu (quantitative prefix) + vararinoshanduka (quantitative stem)  +dzitsi

Muenzaniso

zv-   + -o-     + -se                     […]

Comments Off on Chirewauwandu (quantitative)

Chiratidzi (Demonstrative)

By |2022-09-15T12:45:26+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes|

notebook4

Chiratidzi (Demonstrative)

Kune mhando mbiri dzezviratidzi:

1) Zviratidzi zvepedyo. (near demostrative)

2) Zviratidzi zvekure. (far demonstrative)

Zviratidzi zvinoenderana nemipanda yemazita yazvinodudzira sezvizvi:

Maumbirwo ezviratidzi

Mazita emupanda mumwe nemumwe ose anowirirana nechiratidzi chemupanda chimwechete chekure uye chimwechete chepadyo. Zviratidzi zvekure nezvepadyo zvakasiyana maumbirwo azvo.

1. Zviratidzi zvepedyo ( near demonstratives)

Chitsigisi   + chiratidza mupanda chechiratidzi (stabiliser + demonstrative […]

Comments Off on Chiratidzi (Demonstrative)

Rebeso Dzechiito (Verb extensions) Part 1

By |2022-09-15T12:45:33+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

Image via JayaJaya Image via JayaJaya

Midzi yezviito inogona kuvedzerwa kuti ireve zvakada kuti siyanei zvichienderana nechishuwo chemutauri. Kune nzira dzakasiyana siyana dzekuvedzera nadzo midzi yezviito. Nzira idzi dzinonzi rebeso dzezviito kana kuti zvivanduriro zvezviito vamwewo vanyori navana mazvikokota veShona vanodzidaidza kuti zvivanduridzo. Izvi zvinongoenderana ne Chikandamazeko  chemunyori mumwe nemumwe.

Kazhinji kacho zita […]

Comments Off on Rebeso Dzechiito (Verb extensions) Part 1

Chipauro (Adjective)

By |2022-09-15T12:45:25+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes|

notebook5

Chipauro (Adjective)

Chipauro inzwi rinoshandiswa kutsanangura zita sokuti: Murume murefu.

Maumbirwo ezvipauro

Chipauro chinowirirana nezita rachirikutsanangura pazvivakashure zvacho. Chipauro chakaumbwa sezvizvi:

Chivakashure + Dzitsi rechipauro.

Mienzaniso

Zvivakashure zvezvipauro

Sezvaratidzwa pamusoro chipauro chinotora chivakashure chemupanda wezita rachirikutsanangura. Zvichireva kuti kana zita risina chivakashure chipauro chacho chinenge chisinawo chivakashure. Sokuti:

(ri-) + -chira (ri-) -chena           […]

Comments Off on Chipauro (Adjective)

Rebeso Dzechiito (Verb Extensions) Part 2

By |2022-09-15T12:45:30+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

new29773

Mienzaniso tichishandisa zvirevo zvakazara.

  1. Vari kurongonora matanda kubakwa rehuni.
  2. Endai nawo kundosunungura tambo yacho.
  3. Regedza kunamanura mapepa iwayo.
  4. Murume uye akapetenura bepanhau ndokutanga kuriverenga.

 

Tichishandisa mienzaniso yezvirevo zvakazara.

  1. Arikifunira kuenderera mberi nezvaanga achiita kana achida kuwirirana neni.
  2. Mukadzi uye anotukirira wena.
  3. Chekerera pamwe chete.

 

Mienzaniso tichishandisa zvirevo zvakazara.

  1. Vanofanira kudzokorora pese pavarima.
  2. Vashandi vakadzimurura moto.

Mienzaniso tichishandisa zvirevo zvizere

  1. Vanhu vakaungana […]
Comments Off on Rebeso Dzechiito (Verb Extensions) Part 2

Mhando Dzenzwisiso nemibvunzo

By |2022-09-15T12:45:20+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes|

notebook_lawn

Zwisiso (Comprehension)

Pabvunzo dzegore roga roga kunouya mubvunzo weNzisiso kupepa rekutanga reShona. Mubvunzo uyu unenge uine mamakisi makumi matatu [30] tichibatanidza nemamakisi gumi [10] epfupiso.

Kunze kwepfupiso Nzwisiso ibvunza mibvunzo pamusoro pendima inenge yakapihwa. Pane mhando dzakasiyana siyana dzemibvunzo inouya kuNzwisiso kusanganisira inotevera:

a) Mibvunzo inoda mhinduro iri mundima yakapiwa sokuti: ” […]

Comments Off on Mhando Dzenzwisiso nemibvunzo

Chirevamwene (possesive)

By |2022-09-15T12:45:29+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

new29773

Chidudzirazita chinoratidza muridzi (mwene) wechinhu chirikutaurwa nezvacho. Chirewamwene chinowanzowirirana nezita rachirikududzira sokuti:

chikoro                                       chedu

pamba                                         […]

Comments Off on Chirevamwene (possesive)

Pfupiso (Summary)

By |2022-09-15T12:45:20+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes|

leather_notebook

Pfupiso (Summary)

Pamubvunzo weNzwisiso panenge paine mubvunzo wepfupiso unenge uine mamakisi gumi [10]. KuShona kune mhando mbiri dzepfupiso inonzi paChirungu precis neinonzi summary. Hazvinyanyokoshi kuti uzive mutsauko uri pakati pepfupiso mbiri idzi. Zvakakosha pakupindura mubvunzo wepfupiso ndeizvi:

a) Nyatsoverenga mubvunzo uzive zvaurikuda kuti upfupikise chaizvo. Kunyangwe zvazvo mibvunzo yepfupiso isingavanzo shanduka usachimbidze kupindura mubvunzo […]

Comments Off on Pfupiso (Summary)

Chisazitasingwi (Pronoun)

By |2022-09-15T12:45:24+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

notebook6

Chisazitasingwi (Pronoun)

Chisazitasingwi inzwi rinomirira kana kushanda panzvimbo yezita patinenge tichitaura. Sokuti:

Iye  ane mari yangu.

Icho  chikoro chacho chimbori kupi?

Dzimwe nguva tinogona kushandisa chisazitasingwi nezita racho. Sokuti:

Iyo $5 yacho aiisa pai?

Iye Taurai haanzwiwo mhani!

Kuumbwa kwezvisazitasingwi

Zvisazitasingwi zvinoumbwa maererano nemipanda yemazita azvinomirira. Mupanda mumwe nomumwe unechisazitasingwi chinoumirira uye chinogona kushandiswa nemazita ose omupanda uyu.

Zvisazitasingwi zvose […]

Comments Off on Chisazitasingwi (Pronoun)

Experiment: Investigating the conditions necessary for germination to occur

By |2022-09-15T12:40:32+02:00January 24th, 2023|Notes, O Level Shona Notes, Ordinary Level Notes|

germination_of_seeds

ZIMSEC O Level Combined Science Notes: Reproduction in plants: Reproduction in Plants: Investigating the conditions necessary for germination to occur  

Materials: maize/bean seeds, containers one of which has a lid, cotton wool, filter paper, pyrogallic acid

Method

  1. Take four batches with ten seeds in each batch
  2. Put them in containers as shown in the diagrams above […]
Comments Off on Experiment: Investigating the conditions necessary for germination to occur
Go to Top